Vroege vogels

De vroege vogel leren uitslapen

Veel baby’s zijn vroege vogels. Ze worden vaak tussen 4:00-6:00 wakker. Na een lange periode van slaap zijn baby’s onder de 9 maanden vaak hongerig en moeten dan gewoon eten. Je kunt altijd proberen om even te gaan timen of te sussen met een speentje in plaats van direct voeden. Met timen bedoel ik dat je hem eerst 10 minuten laat mopperen, even heen gaat om te sussen, wegloopt, en zo een paar keer een timer van 10 minuten zet. Als hij na 30-45 minuten nog steeds niet terug in slaap is, dan is hij waarschijnlijk echt hongerig. Het kan een korte groeispurt zijn, vooral als je al een tijdje op dit tijdstip geen voeding meer had. Dus gewoon voeden als ze een paar dagen achter elkaar op dit tijdstip wakker worden, en probeer een weekje later weer te sussen zonder voeding te geven.

Na 9 maanden hebben baby’s biologisch gezien ’s nachts geen voeding meer nodig en is het eerder een gewoonte geworden om rond dit tijdstip om voeding te vragen. Ze zijn dan niet echt hongerig, dus je kunt proberen deze voeding te laten vallen. In de handleiding ‘nachtvoedingen afbouwen’ kun je hier meer over lezen.

Alles voor 6:00 is echter te vroeg om de dag te starten voor baby’s van welke leeftijd dan ook. Voed gewoon je baby als hij gevoed moet worden en stop hem direct terug in zijn bedje. Hij valt misschien niet direct terug in slaap, maar dat is prima. Als je jouw baby hebt geslaaptraind, en hij weet dus hoe hij zelfstandig in slaap moet vallen, zal hij vanzelf weer in slaap vallen. Het kan een paar ochtenden duren, maar als je consistent blijft aangeven dat het nog nacht is, en dus nog steeds tijd is om te slapen, zal hij het uiteindelijk begrijpen. Als hij nog niet geleerd heeft zelfstandig in slaap te vallen, start daar dan eerst mee. Het beste moment om te starten met slaaptrainen is ergens rond vier-vijf maanden. Als de baby jonger dan vier maanden is, zou ik ervoor kiezen hem nog even op je borst te laten slapen.

Veel pasgeboren baby’s zijn vroeg in de ochtend een beetje fussy, ze zijn een beetje oncomfortabel, onrustig, zelfs als je ze hebt gevoed. Als dit het geval is, dan wil je extra letten op eventuele oververmoeidheid van de dag ervoor. Vaak zorgt dat voor onrust in de volgende ochtend. Onthoud dat pasgeboren baby’s meestal niet langer dan 60-90 minuten wakker kunnen zijn. Als ze oververmoeid raken, gaat hun kleine brein hormonen (adrenaline en cortisol) produceren om wakker te blijven. Door die extra stoot hormonen krijgt het hormoon melatonine (die we nodig hebben om in slaap te komen) minder kans en dat zorgt er vaak voor dat baby’s vroeg wakker worden. Wees dus ook alert op het ritme dat jouw baby heeft, kijk of dit ritme is afgestemd op zijn leeftijd en zorg ervoor dat hij genoeg lange dutjes krijgt. 

Het volgende wat moet worden uitgesloten is gerommel in de buik. Herinner je nog in de zwangerschap dat maagzuur het meest opspeelde vlak voor bedtijd en in het midden van de nacht? Dat geldt ook voor baby’s. Reflux is in de nacht het meest vervelend. Ten eerste omdat baby’s dan plat op hun rug liggen en het gemakkelijker voor de maaginhoud is om terug te kruipen. En ten tweede, omdat er niets is waarmee ze afgeleid worden van de pijn en het oncomfortabele gevoel dat dit met zich meebrengt. Zet het bedje wat schever door onder de pootjes van het hoofdeind een blikje of boeken te leggen, dit kan helpen. 

Lucht in de darmen is een ander probleem dat vaak in de ochtend opspeelt. Probeer zo goed mogelijk te laten boeren ’s nachts en voor het slapen gaan, fiets met de beentjes of duw zachtjes z’n knietjes omhoog richting z’n buik. 

Als je baby ouder dan 9 maanden is en hij heeft ’s nachts geen voeding meer nodig, dan heb je verschillende opties:

• Sus hem terug in slaap. Zonder te voeden, gewoon wiegen of sussen. Deze optie is niet altijd ideaal omdat hij misschien niet rustig wordt als je hem geen voeding geeft. Maar het is wel een zachte optie om mee te starten. Uiteindelijk begrijpt hij dat het nog geen tijd is om wakker te worden en zal hij langer blijven slapen.
• Laten huilen. Als je je baby gewoon in z’n bedje laat huilen, leert hij dat het nog geen tijd is om wakker te worden en zal hij of zelfstandig weer terug in slaap vallen of leren langer te slapen. Je moet je misschien voorbereiden op een uur huilen in de vroege ochtend voor een week lang voordat dit wakkermoment verdwijnt. Ik raad normaal gesproken aan gecontroleerd te laten huilen met een interval van 20 minuten.
• Ga naar binnen en vertel dat het nog geen ochtend is. ‘Het is nog geen tijd om wakker te worden, lekker slapen, welterusten.’ Voor sommige kinderen is dit zeker geen optie omdat ze je zien en ook weer zien vertrekken en ze daar overstuur van raken. Maar voor veel baby’s geldt dat ook al protesteren ze extra als je weer uit hun kamertje vertrekt, ze sneller begrijpen dat je hem hebt gehoord en dat er een reden is dat je hem nog niet uit bed haalt. Bij mijn jongens was het zo dat als ik mijn gezicht niet even liet zien, ze bleven roepen of huilen. Maar als ik even vertelde dat het nog geen ochtend was, ze zo’n twee minuten protesteerde en dan kalmeerde en uiteindelijk nog even in slaap vielen.
• Geef een flesje en leng deze langzaamaan met minder melk tot het gewoon alleen water is. Dit kan even duren, maar op het moment dat het alleen water is kun je het flesje gewoon in een hoek van z’n bedje zetten voordat je naar bed gaat zodat hij het in de vroege ochtend zelf kan vinden.

Theoretisch gezien is alles na 6:00 een prima tijd om op te staan voor baby’s. We willen vaak dat ze niet eerder wakker worden dan 6:00. Maar hoe dan ook, veel ouders willen toch nog wel iets langer slapen dan tot 6:00 dus we kunnen het sowieso proberen. Onthoud gewoon dat veel baby’s vroege vogels zijn en we dus misschien tegen hun natuur in gaan. 

Als je de wakkertijd in de ochtend iets wil verschuiven, kun je een paar dingen proberen:

• Laat hem in z’n bedje tot een latere tijd. Als je baby om 6:00 wakker wordt en je wil dat hij slaapt tot 7:00, laat hem dan gewoon tot 6:30 in z’n bedje rommelen. Baby’s zijn in de ochtend vaak relaxt omdat ze uitgerust zijn. Als hij oud genoeg is dan kun je een aantal boekjes naast z’n bedje leggen zodat hij deze in de ochtend kan pakken. Meestal komt er genoeg licht door de gordijnen waardoor hij hiermee kan spelen.
• Zoals eerder genoemd doen sommige baby’s het beter als je even komt inchecken en vertelt dat het nog te vroeg is, nog geen tijd om op te staan, we worden straks lekker wakker! Sommige baby’s poepen vroeg in de ochtend, dus het kan zijn dat je even moet checken, luier verschonen en vertelt dat ze nog even moeten slapen. Meestal protesteren ze even als je weer vertrekt, maar als je hebt geslaaptraind zijn ze meestal content in bed en accepteren ze dat ze daar nog even moeten blijven.
• Het kan zijn dat je met bedtijd en dutjestijden moet schuiven. We willen ongeveer 12 uur nachtrust. Soms, als ze jonger zijn, maken ze wel nachten van 13-14 uur, maar meestal als ze iets ouder zijn niet meer. Je kunt kijken wat er gebeurt als je bedtijd een beetje later maakt, misschien slaapt hij tot iets later in de ochtend. Wees hier wel voorzichtig mee, het is echt een fabeltje dat ze gaan uitslapen als ze laat in bed liggen. Soms zijn de dutjes langer dan ze eigenlijk nodig hebben, dus dan kun je wat snoeien aan de lengte van de dutjes. Het best snoei je aan de dagslaap, niet aan de nachtslaap omdat slaap ‘s nachts het meest herstellend is.

Je kunt onderstaand overzicht gebruiken om een richting te krijgen van de hoeveelheid slaap overdag.

• Soms is oververmoeidheid de boosdoener. Als je baby veel minder slaapt dan de gemiddelden uit het overzicht, probeer bedtijd dan te vervroegen om te zien of dat helpt.
• Wees voorzichtig dat je een vroege vogel niet juist in de hand werkt door ze te belonen met een telefoon of tablet. Het kan zijn dat je onbedoeld aanleert dat vroeg wakker worden betekent dat ze meer kunnen knuffelen met mama. Het beste wat je kunt doen is hem in z’n bedje laten voor 15-60 minuten nadat hij vroeg wakker is geworden (afhankelijk van hoe content hij is).
• Vaak gaan ze gewoon door een regressiefase heen en vraagt het gewoon wat geduld voor een week of twee, voordat het vanzelf weer beter wordt. Probeer het eerste dutje niet te veel te verschuiven en daarmee de vroege ochtend te compenseren, daarmee krijgt het brein namelijk ook een seintje dat het snel weer slaap kan inhalen. Hoe consistenter wij blijven, hoe sneller ze terugveren.

Peuters

Peuters houden ervan om te experimenteren met vroeg opstaan. Zoals veel, veel te vroeg. Zij zijn in deze ongelooflijke fase van ontdekking, verbeelding en opwinding en ze willen geen seconde van het leven missen! Dus wat doen ze? Vroeg opstaan om zo gauw mogelijk weer plezier te hebben. Maar weet je wat niet leuk is? Een vermoeide, knorrige peuter hebben. Of zijn een vermoeide, knorrige moeder. Het is iets dat vrijwel elke peuter zal doen. 

Wat kun je eraan doen?

Breng je peuter consequent terug naar bed. Ze zullen protesteren. Ze zullen zich buitengewoon beledigd voelen dat je nog niet klaar bent om te spelen en dat je misschien in de verleiding komt om gewoon de tablet te geven zodat je tenminste nog een paar minuten kunt slapen. Of misschien nodig je ze gewoon uit om bij je in bed te komen en te kijken of ze wat knuffels uit de kunnen deal halen. Maar niet doen! Op korte termijn is het makkelijker om ze ermee weg te laten komen. Maar als er een oplossing is die aanspreekt voor hen zullen ze vroeg wakker worden een vast patroon maken. We willen het vroege opstaan niet bekrachtigen. Dus loop in plaats daarvan liefdevol je peuter terug naar zijn kamer en zeg hem dat het nog nacht is.

‘Oké-om-op-te-staan-klokken’ zijn een geweldige oplossing omdat het ze een tastbaar begrip geeft van tijd. Als je niet bekend bent met dit concept, leg ik je het uit. Het is het een soort alarmklok. In plaats van te piepen om je wakker te maken, wordt de klok groen als je mag opstaan. Aangezien de meeste peuters niet weten hoe ze moeten klokkijken, heeft het geen zin om ze te vertellen dat ze pas om 7.30 uur uit hun kamer mogen komen. Maar ze begrijpen wel "jij" kan niet uit je kamer komen voordat je klok groen wordt.” Jij mag beslissen wat de regel is: ofwel in bed blijven tot de klok groen wordt, ofwel op je kamer blijven. Hoe dan ook, je wilt dat het saai is om te vroeg wakker te worden. We kochten deze klok toen mijn oudste 2 ½ was en het was een succes! Hij begon steeds vroeger wakker te worden, dus ik wist dat we iets moesten doen. Eerst werd ze nog te vroeg wakker en speelde ze in haar kamer tot de klok groen werd. Maar na een paar dagen zag ik op de camera dat hij wakker werd, om zich heen keek voor de klok, ging liggen toen het nog niet groen was en gewoon weer in slaap viel. Halleluja! Daarna werd hij zelden meer dan 5 minuten voor zijn klok groen werd wakker.

Als je geen verduisterende gordijnen hebt, wil je er waarschijnlijk in investeren. In de zomer wordt het super vroeg licht en onze vrolijke kleine energieballen willen wakker worden met de zon. In sommige delen van het land gebeurt dat om 5 uur in de ochtend. Nee, bedankt. Doe jezelf een plezier en blokkeer dat licht.